Ańsat atqarılatuǵın qádemlerdi qoyıw arqalı hár kúni suwdı qanday tejew múmkinligi haqqında paydalı dizim
11.11.2023
Jer júziniń 71% i suw menen oralǵan bolsa da, onıń tek 3% in dushshı suw quraydı. Sonnan paydalanıw múmkin bolǵan muǵdar tek 1% ti quraydı. Eger bul tań qaldıratuǵın faktti hár birimiz oqıǵan, esitken bolsaq ta, ózimizdi dushshı suwǵa biziń ıqtıyarımızdaǵı sheksiz resurs sıyaqlı qaraymız. Hesh nárse haqıyqattı toqtata almaydı. Azıq-awqattan baslap, ústimizdegi kiyimge shekem, hámme zattı islep shıǵarıw ushın suw kerek.
Bul maqalada biz kúndelikli turmısta suwdı tejewdiń ápiwayı hám ańsat usılların talqılaymız. Hár bir ullı revolyuciya úyden baslanadı, delinedi. Bul oy-pikir suwdı tejew máselesinde de ámel etedi. Úy - bul biz suwdan maksimal dárejede paydalanatuǵın orınlardan biri. Suw ishiw hám awqat pisiriwden tısqarı, shomılıw, tazalaw, ósimliklerdi suwǵarıw sıyaqlı kóplegen kúndelik wazıypalardı orınlaw ushın suw isletiledi. Mabada úyińizde házirgi suw támiynatı joqarı dárejede sonda da, suw krizisi ıqlım ózgerisi sıyaqlı, bálki onan da salmaqlılaw haqıyqat ekenligin umıtpań.
Suw ısırapkershiligin kemeytiw boyınsha kishi qádemler qoyıw menen bir qatarda, suw tutınıwına itibarlı bolıw bul bahasız resurstı keleshek áwladlar ushın saqlap qalıwda úlken járdem beredi.
Hár kúni suwdı tejewdiń ápiwayı usılları haqqında aytpastan aldın úyde suwdı qanday únemlew kerekligi haqqındaǵı sorawǵa juwaptı kóbinese juwınıw bólmesi, asxana hám baǵlardan tabıw múmkin. Sanalı túrde insan ıqtıyatlılıq penen qádemler qoyıw arqalı siz suwdıń ısırap etiliwin sezilerli dárejede azayttırıwıńız múmkin.
1. Dush qabıllaw waqtın qadaǵalań. Tıǵız kúnniń aqırında uzaq waqıt jıllı dush qabıllaw ózine tartatuǵınday túyilse de, bul suwdı ısırap etiwdiń eń úlken sebeplerinen biri bolıp tabıladı. Suw toltırılǵan vanna ishinde biymálel jatıw ornına tez dush qabıllaw da waqtıńızdı, litrlep suwdı únemlewińizdi támiyinleydi. Bunnan da jaqsılaw variantı: háptede bir neshe ret dástúriy shelek hám sarqum járdeminde shómılıwǵa ádetleniń.
2. Kran intızamına ámel etiń. Júz-qol yamasa tisti juwıp atırǵanda, qazan-tabaqlardı yamasa palız eginlerdi tazalap atırǵanda krandı ashıp qoyıw biz artıqsha oylap ta otırmay ámelge asıratuǵın process bolıp tabıladı. Lekin sol sıyaqlı kúndelikli jumıslar waqtında krandı jawıp qoyıwda izbe-iz hám intızamlı bolıw suwdı tejewdiń eń jaqsı usıllarınan biri bolıp tabıladı.
3. Kran aeratorın ornatıń. Juwınıw bólmesi kranlarına aeratordı ornatıw ulıwma suw sarpın kemeytiw menen birge turaqlı suw aǵımın támiyinleydi. Óytkeni sonda, aerator suw aǵımına hawa qosadı. Olardı ornatıw ańsat, arzan. Sonıń menen birge, aeratorlı kran aeratorsızlarǵa qaraǵanda derlik seksen procent suwdı tejew múmkin.
4. Suw aǵısına sebep bolıp atırǵan nasazlıqlardı dúzetiń. Azmaz ájep túyilse de, buzılǵan kran hám trublar sıyaqlı suw aǵımına sebep bolatuǵın zatlar suwdı ısırap etiwdiń tiykarǵı dáregi esaplanadı. Múmkin bolǵan nasazlıqlardı bayqaw ushın trubalardı turaqlı túrde tekserip turıń. Aǵım orınların múmkinshiligi barınsha tezirek ońlaw tek ǵana suwdı tejew, bálki qımbat bahalı armatura hám diywallarǵa zıyan jetkerilmesligin támiyinleydi.
5. Hájetxanańız ushın az aǵıs yamasa dual-flyajdı kórip shıǵıń. Az suwlı hájetxana dástúriy hájetxanaǵa qaraǵanda suw sarpın sezilerli dárejede azaytadı. Eger siz jetkilikli byudjetke iye bolsańız, hájetxanańızǵa dual flush konvertordı ornatıwdı oylap kóriń. Bul sizge tiyisli túymeni tańlaw arqalı suyıq shıǵındılardı juwıw ushın azıraq suw hám qattı shıǵındılardı juwıw ushın kóbirek muǵdardı tańlaw imkaniyatın beredi.
6. Ídıslardı juwıwda itibarlı bolıń. Ídıslardı qolda juwıp atırǵanda suwdı aǵızıwdıń ornına, eki ıdıstı toltırıw hám olardıń birinen tazalaw, birinen shayqaw maqsetinde paydalanıw múmkin. Qazan-tabaq juwıw mashinasınan paydalanıp atırǵan bolsańız, onıń maksimal imkaniyat rejiminde ekenligine isenim payda etiń. Bul process suwdı tejewge járdem beredi.
7. Ósimliklerdi imkaniyatqa qaray suwǵarıń. Ósimliklerdi suwǵarıwdan aldın tekseriń, ásirese jamǵırlı máwsimde. Geyde siz ósimliklerdi artıqsha suwǵarıwıńız múmkin, bul da elementlerdiń joǵalıp ketiwine, suwdıń ısırap bolıwına alıp keledi. Solay etip, suwǵarıwdan aldın topıraqtı tekseriń.
8. Qolda suwǵarıwǵa ótiń. Suw shlangi menen suwǵarıw, ásirese, baǵıńız úlken bolsa, qolaylı bolıwı kerek. Biraq shlang menen suwǵarıw júdá kóp muǵdarda suw isletiliwine alıp keliwi tastıyıqlanǵan, bunda qolda suwǵarıw arqalı suwdı tejew múmkin. Solay etip, insan ózgerislerden baslań, mısalı, baǵıńızdıń bir bólegin qolda suwǵarıw yamasa hár bir alternativ kúnde qolda suwǵarıwǵa ótiw. Ósimliklerińiz de onıń ushın sizge raxmet aytadı, sebebi qolda suwǵarılatuǵın ósimliklerde zamarıq keselligine dús keliwi múmkinshiligı azıraq.
9. Ósimlikti suwǵarıw waqtın aqılǵa say belgileń. Suw ısırapkershiligin kemeytiw ushın azanda ósimliklerdi suwǵarıw natiyjelilew boladı. Óytkeni sonda, quyash eń joqarı shıńına shıqqan kúndizgi waqtı menen salıstırǵanda azanda suw puwlanıwı azıraq boladı.
10. Ashıq jaylardı tazalaw usılıńızdı qayta kórip shıǵıń. Verandalar hám jollardı juwıw ushın joqarı basımlı shlangadan paydalanıw qolay bolsa da, bul júdá kóp muǵdarda suw ısırap etiliwine alıp keledi. Bir shelek suwdı sarqum hám sipse menen isletiw kóp muǵdarda suw ısırap etiliwin kemeytiwdiń eń nátiyjeli usıllarınan biri bolıp tabıladı.
11. Mashinańızdı nátiyjeli juwıń. Avtomobildiń ústine suw sepken jaǵdayda juwıw suwdı ısırap qılıw menen baylanıslı eń keń tarqalǵan processlerden biri bolıp tabıladı. Mikrofiber shúberek, tazalaytuǵın eritpe hám bir shelek suw taza mashinaǵa keliwine jetkilikli. Avtomobil juwıwdı ol kir bolǵan payıtlarda jobalastırıń. Eger tez-tez tazalawǵa zárúrlik bolsa, shelekten paydalanıwdı oylap kóriń.
12. Nátiyjeli kir juwıw mashinasına qarjı kiritiń. Eń sońǵı markadaǵı kir juwıw mashinasına qarjı kirgiziw hár bir ciklda suw sarpın sezilerli dárejede kemeytiwdi támiyinleydi. Kir juwıw mashinasın tek jetkilikli kirler jıynalǵanda iske túsiriń, bul hám waqıttı, hám energiyanı, hám suwdı tejeydi.
13. Jawın suwın jıynaw ámeliyatın sınap kóriń. Bul suwdı tejewdiń eń nátiyjeli usıllarınan biri bolıp esaplanıladı. Usı tárizde tóplanǵan suw kóplegen tuwrıdan-tuwrı tutınıwǵa jóneltirilmegen maqsetlerde isletiliwi múmkin. Suwǵarıw, mashina juwıw bolıp tabıladı. Bul ózińiz ushın da qızıqlı process bolıwı múmkin.
14. Qaynatıw ornına puwdan paydalanıń. Sawlıq kózqarasınan da paydalı azıqlıq elementlerin joytıwınıń aldın alıw ushın palız eginlerilerdi puwlaw suwda qaynatıwdan kóre jaqsıraq variant esaplanadı. Bul qádem, sonıń menen birge, kúndelikli turmısta suwdı qanday tejew kerekligi haqqındaǵı sorawǵa juwap beriwge járdem beredi, sebebi palız eginleri qaynatılǵan suw ádette taslanadı. Eger siz palız eginlerilerdi qaynatıwıńız kerek bolsa, bul suwdı, mısalı kebirvalar ushın qayta isletiwińizge isenim payda etiń yamasa hátte suwıǵannan keyin onnan ósimliklerdi suwǵarıw ushın da paydalanıwıńız múmkin.
15. Taslandıqtı taslaw ushın hájetxanadan paydalanbań. Hájetxanadan maqsetli paydalanıń. Qabırshaq yamasa basqa shıǵındılardı hájetxanaga taslaw tez-tez ushırasıp turatuǵın jaǵday. Hájetxanaǵa bunday taslandıqtı aǵızıw nátiyjesinde siz tek ǵana suwdı kereksiz ısırap etesiz, bálki drenajlardıń tıǵılıp qalıwına alıp keletuǵın trubalardıń tosılıp qalıwı qáwpin de tuwdırasız.
16. Balalardı suwdı ısırap etiwden qaytarıń. Balalarıńızǵa suwdı tejew zárúrligi hám bunı qalay ámelge asırıwdı uyretiń. Olarǵa suwdıń qanshelli qımbatlı ekenligin hám taza aǵar suwǵa iyelew jútá úlken múmkinshilik ekenligin túsindiriń. Shlang yamasa búrkegish penen oynaw sıyaqlı suw menen baylanıslı oyınlardan waz keshiń, sebebi bul demde tawsılatuǵın resurstıń úlken joǵaltıwına alıp keledi.
17. Kásipleslerińizdi de tartıń. Jumısta da siz kásipleslerińizge suwdı tejew zárúrligin úyretiwińiz múmkin. Sonıń menen birge, administraciya da xızmetkerlerdi suwdı tejewge iytermeleytuǵın sıylıq sisteması sıyaqlı innovaciyalıq ideyalardı ortaǵa taslawı múmkin. Jámiyetlik jaylarda suw satıp alıw ornına óz suw toltırılǵan shiysheńizdi alıp júriw arqalı da suwdı tejewge óz úlesińizdi qosıwıńız múmkin. Sonıń menen birge, hár sapar suw aǵısı jaǵdayların kórgende tiyisli xızmetkerlerdi xabardar etiw, sport zalında yamasa basseynde dushdan puqtalıq penen paydalanıw suwdı tejew usılları qatarına kiredi.
Juwmaq: suwdı tejew hám saqlaw dáwir talabı bolıp tabıladı. Ol keń kólemli ekologiyalıq hám ekonomikalıq imkaniyatlarına iye. Dushshı suwǵa bolǵan talap barǵan sayın artıp baratırǵanlıǵı sebepli biz jer astı suwı betine úlken tásir kórsetip atırmız, olar qáweterli pátte azayıp barmaqta. Joqarıdaǵı usınıslar bir oqılıwında áhmiyetsiz hám kishi tásirge iyedey kóriniwi múmkin, biraq bul tártiplerge ǵalabalıq túrde ámel qılıw óz nátiyjesin kórsetpey qalmaydı.
Suw resursların tejew jolların tabıw planetadaǵı adamlar hám basqa túrlerdiń aman qalıwı ushın júdá zárúr bolıp tabıladı. Hár birimiz óz minnetimizni ıqtıyatlılıq hám juwapkershilik menen atqarsaq ǵana suwdı tejew ideyası haqıyqatqa aylanıwı múmkin. Keleshek áwladlar ushın jasawǵa jaramlı planeta qaldıraylıq, suwdı tejew ushın qolımızdan kelgenin isleyik!
Bizdi ne kútip atır? Suw krizisi sanlarda
Jer júzinde ámeldegi suwdıń tek 3 procenti dushshı suw bolıp, onıń úshten eki bólegin muzlıqlarda jaylasqanlıǵı yamasa basqa sebeplerge kóre paydalanıw imkansız.
13.11.2023Sanaatda suwdı qanday tejew múmkin?
2010-jılda sanaatda isletiletuǵın jer ústi suwınıń 93% i dushshı suw edi.
12.11.2023Ne ushın hám qansha suw isletemiz?
Bir kúnde qansha suw isletip atırǵanımızdı biliw biz ushın oǵada tań qaldırarlı jaǵday bolıwı múmkin. Siz úyińizdegi duwıshıńız qansha suw isletiwi haqqında hesh oylap kórgensiz be?
11.11.2023