26.02.2024

Teńizko'l

Teńizko'l Buxara wálayatı Olot rayonı “Kirlishon” MPJda tektonik tereńlikte, Túrkmenstan shegarasına shekem 15 km aralıqta Amu-Qorako'l kanalınıń oń jaǵasında jaylasqan. Turaqlı jaǵa sızıǵına iye emes, sol sebepli maydanı ózgerip turadı. Ortasha maydanı 39 mıń gektar. Tiykarınan, Buxara qalasınan keletuǵın oraylıq zahkash suwı esabınan toyınadı. Jawın kóp bolǵan jılları Zarafshon dáryasınıń saǵası Tayqir saydan suw aladı. Suwı shor, kól túbinde yarım metr ólshemdegi duzlar bolıp, em qásiyetine iye. Tutınıw ushın jaramsız. Kólde jılına 5 mıńǵa shekem siyrek ushırasatuǵın qus migraciyası ushırasadı. Kól 10 ásir tariyxıy kitaplarında tilge alınadı. Rásmiy 1961-jılda suw háwizi retinde dizimge alınǵan. 1973-jıldan Teńizkól átirapı mámleket qorıqxanası dep járiyalanǵan, 2001-jılda Ramsar kóli sistemasına kiritilgen. Házirde bir bóliminde balıqshılıq xojalıǵı hám turizm obiektleri qáliplestirilmekte.

Sodiqov Zoir

Foto